Uniwersalny zespół
filtrów dolnoprzepustowych wzmacniacza mocy.
Zawiera filtry typu PI na sześć podstawowych pasm KF 1,8-30MHz Moc
do 1500 wat wersja 2024
Zastosowane kondensatory C0G o napięciu 3000V
Przekaźniki sterowane napięciem +12V względem masy
Zdjęcie prototypowej pcb2021
Płytka ver.2024 o wymiarach 205/212mm
Doświadczenie z płytą
LPF dla mocy 1kW ukazało istotny problem którym jest pojemność nie używanych
dla danego pasma styków przekaźników oraz pojemność druku. Mimo zastosowania
obliczeń dla linii paskowej 50 OHM na laminacie, nie uzyskałem oczekiwanego efektu.
O ile taka linia działałaby w całości jako linia przenosząca sygnał, to było by
wszystko ok. Niestety na jej długości dostawione są przekaźniki które dokładają
co kawałek swoją pojemność 2-3pf. Do tego albo jedna linia przenosi sygnał na
długiej drodze, a druga po krótkiej - zależy jaki przekaźnik jest załączony, to
pozostała część linii, jest jakby w powietrzu i tworzy zwykły kondensator na
laminacie między ścieżką a masą dokoła i pod spodem. Dla uniknięcia problemu
dodatkowej pojemności stosuje się układ szeregowego łączenia
przekaźników, ale dla przykładu pasmo 1,8 będzie załączone poprzez 6-8 styków
szeregowo. Stosuje się też kombinację szeregowego łączenia dla pasma 30 i 50
MHz a niższe pasma w układzie równoległym i taki układ jest najlepszym
kompromisem. Ja zrezygnowałem z pasma 50 MHz i udało się w układzie równoległym
zestroić wszystkie zakresy.
Dla najwyższego pasma
30+24 MHz ma to wszystko największy wpływ, ponieważ obliczona pojemność
zewnętrznych kondensatorów filtru jest stosunkowo mała i trzeba uwzględnić
dodatkową pojemność pcb (w tym wypadku około 43pf) aby uzyskać zakładane
parametry filtru. Pasmo 10metrów umieściłem na środku pcb, aby zachować
symetrię doprowadzeń i pojemności pasożytniczych. Po wielu symulacjach, próbach
i pomiarach uzyskałem oczekiwany efekt. W obecnej wersji zastosowałem
rdzenie-karkasy dla środkowych cewek tego zakresu . Nie rozpraszają one pola
magnetycznego w takim dużym stopniu jak cewki powietrzne.
Kolejne pasmo 21+18 MHz
miało mieć cewki powietrzne i rdzenie, ale po pomiarach zostawiłem tylko cewki
na rdzeniach z materiału 17. Średnica rdzenia T130 (33mm) może wydawać się za
mała, ale podstawione w kalkulatorze Amidona, parametry dla dopuszczalnej mocy
pokazują że rdzenie z tego materiału mają tak dobre parametry że dorównują
cewce powietrznej, przy czym otrzymuje się większą dobroć dla cewki na rdzeniu,
ze względu na mniejsze wytworzone pole magnetyczne, oraz krótszy drut, a co za
tym idzie, jego niższą rezystancję.
Dla 14stki miały być tu
rdzenie T150-6 ale znowu materiał 17 wygrał temperaturą rdzenia i punktem
nasycenia, a ilość zwojów umożliwia swobodne nawinięcie na T130-17. Jedyny
mankament to połączenie pasma z 10 MHz, tutaj tłumienie wydaje się za małe, ale
większość dostępnych opracowań łączy je razem.
Nie jestem zwolennikiem
pułapek LC, dzięki którym łatwiej uzyskać tłumienie 2giej i 3ciej harmonicznej,
ale trzeba sobie uświadomić, że bez specjalnego układu podwójnego filtru z HPF
i sztucznym obciążeniem odbierającym moc prążka harmonicznego, opisywana
pułapka daje bardzo wysoki SWR widziany poprzez końcówkę mocy i moc
harmonicznych zostaje odbita, zwarta i poprzez takie niefortunne zjawisko
łatwiej jest uszkodzić tranzystor mocy. W przyrodzie nic nie ginie i moc
harmonicznych (kilkudziesięciu wat) musi znaleźć ujście najlepiej w
cieple.
Jest jeszcze kolejny
kłopot przy realizacji filtrów LPF. Sama symulacja komputerowa pozwala na narysowanie
schematu bardzo dobrego filtru, ale nie znamy faktycznej dobroci L i C,
faktycznych patametrów płytki, przekaźników itd., które należałoby podstawić
podczas symulacji. Nawijając cewkę na rdzeniu toroidalnym nie ma w
zasadzie możliwości jej strojenia, przy założeniu że rozkładamy zwoje na całym
obwodzie rdzenia. Dowinięcie lub odwinięcie jednego zwoju zmieni indukcyjność
np 1,5/1,7/2 uH i nie da rady uzyskać dokładnie zasymulowanej wartości. Sam
rdzeń też posiada różne AL w zależności od egzemplarza, różniące się o kilka
procent, więc jak sami widzicie schemat to jedno a praktyczne wykonanie i
zestrojenie to drugie.
Nad wykonaniem filtrów
spędziłem wiele dni i mam nadzieję że przedstawione wiadomości pozwolą na
łatwiejsze zmagania przy wykonaniu takiego zestawu.
Pomiary tłumienia
wykonałem po dokładnej kalibracji analizatorem SIGLENT SSA3021X
Kable
pomiarowe 2x100cm RG142, złącza SMA
Zapięte zewnętrzne
tłumiki 10db/50ohm w celu zapewnienia impedancji 50 Ohm dla wejścia i
wyjścia pomiaru
Sam analizator nie
zapewnia zakładanej oporności 50 oHm dla wejścia i wyjscia, w całym zakresie
częstotliwości.
Pomiary odbiciowe wykonałem u kolegi SP2BLB
analizatorem z mostkiem i odpowiednim oprogramowaniem. Pomiar rezystora
referencyjnego z metrowym przewodem rg142 pokazywał swr w granicach 1,05-1,06
więc dopasowanie filtrów jest bardzo dobre.
Montaż płytek wzmacniających. Zacząć od punktowego wlutowania jednej płytki dłuższego laminatu wzdłuż przekaźników, miedzią w stronę cewek. Następnie wlutować 4 poprzeczne i na koniec drugą długą wzdłuż przekaźników.
Opracowanie i parametry każdego pasma do pobrania poniżej:Wykaz elementów potrzebnych do złożenia zestawu filtrów LPF.
100n x7r 50V: 18szt
C0G 3000V :
22pf 4szt
33pf 13szt
39pf 2szt
47pf 12szt
100pf 14szt
220pf 8szt
330pf 4szt
470pf 18szt
----------------
Rdzenie Proszkowe
T130-0 2szt
T130-17 6szt
T157-6 6szt
T157-2 3szt
Cewki powietrzne Drut 2mm 2m
Drut nawojowy DNE 1,7-1,8 12m
Dioda 1N4148 12szt
Przekaźniki 16A 12szt
PCB + pocięty laminat w celu wzmocnienia i usztywnienia
płytki.
Koszt całego zestawu do samodzielnego montażu 900zł
W razie pytań pisz na sp2fp@wp.pl