Uniwersalny zespół
filtrów dolnoprzepustowych wzmacniacza mocy.
Zawiera filtry typu PI na sześć podstawowych pasm KF 1,8-30MHz Moc
do 1500 wat
Sterowanie przekaźników za pomocą napięcia 3-12v poprzez mosfety Specyfikacja tranzystora
Zastosowane kondensatory C0G o napięciu 3000-3150 V
Zdjęcie spodu prototypowej pcb . Gniazda sma testowo do pomiarów.
Schemat ideowy 11-2021
Płytka o wymiarach 205/210mm
Pasmo MHz moc podana 50wat Elecraft K3s |
Moc bez LPF 2m rg 316 Reflektometr Swr odczyt TRXa |
Moc i swr po LPF Sztuczne 50 ohm Reflektometr Swr odczyt TRXa |
Tłumienie filtra dB |
1,8 |
51 -1,0 |
51 -1,0 |
0,08 |
3,5 |
51 -1,0 |
50,5 -1,0 |
0,08 |
5 |
50 -1,0 |
50 -1,0 |
0,08 |
7 |
50 -1,0 |
50 -1,0 |
0,08 |
10 |
49 -1,1 |
48 -1,2 |
0,08 |
14 |
48 -1,1 |
48
-1,0 |
0,11 |
18 |
47 -1,1 |
47 -1,1 |
0,12 |
21 |
46 -1,1 |
45 -1,1 |
0,14 |
24 |
46 -1,0 |
45 -1,0 |
0,14 |
28 |
44 -1,2 |
42 -1,3 |
0,16 |
Doświadczenie z płytą LPF dla mocy 1kW ukazało istotny
problem którym jest pojemność nie używanych dla danego pasma styków
przekaźników oraz pojemność druku. Mimo zastosowania obliczeń dla linii
paskowej 50 OHM na laminacie, nie uzyskałem oczekiwanego efektu. O ile taka
linia działałaby w całości jako linia przenosząca sygnał, to było by wszystko
ok. Niestety na jej długości dostawione są przekaźniki które dokładają co
kawałek swoją pojemność 2-3pf. Do tego albo jedna linia przenosi sygnał na
długiej drodze, a druga po krótkiej - zależy jaki przekaźnik jest załączony, to
pozostała część linii, jest jakby w powietrzu i tworzy zwykły kondensator na
laminacie między ścieżką a masą dokoła i pod spodem. Dla uniknięcia problemu
dodatkowej pojemności stosuje się układ
szeregowego łączenia przekaźników, ale dla przykładu pasmo 1,8 będzie załączone
poprzez 6-8 styków szeregowo. Stosuje się też kombinację szeregowego łączenia
dla pasma 30 i 50 MHz a niższe pasma w układzie równoległym i prawdopodobnie
taki układ jest najlepszym kompromisem. Ja zrezygnowałem z pasma 50 MHz i
udało się w układzie równoległym zestroić wszystkie zakresy.
Dla najwyższego pasma 30+24
MHz ma to wszystko największy wpływ, ponieważ obliczona pojemność zewnętrznych kondensatorów
filtru jest stosunkowo mała i trzeba uwzględnić dodatkową pojemność pcb (w tym
wypadku około 43pf) aby uzyskać zakładane parametry filtru. Pasmo 10metrów
umieściłem na środku pcb, aby zachować symetrię doprowadzeń i pojemności
pasożytniczych. Po wielu symulacjach, próbach i pomiarach uzyskałem oczekiwany
efekt. Zastosowałem cewki powietrzne nawinięte drutem miedzianym 2,2mm (4mm2)
Kolejne
pasmo 21+18 MHz miało
mieć cewki powietrzne i rdzenie, ale po pomiarach zostawiłem tylko
cewki na rdzeniach
z materiału 17. Średnica rdzenia T130 (33mm) może wydawać się za mała ,
ale
podstawione w kalkulatorze Amidona, parametry dla dopuszczalnej mocy
pokazują
że rdzenie z tego materiału mają tak dobre parametry że
dorównują cewce
powietrznej, przy czym otrzymuje się większą dobroć dla cewki na
rdzeniu, ze względu na mniejsze wytworzone pole magnetyczne, oraz
krótszy drut, a co za tym idzie,
jego niższą rezystancję.
Dla 14stki już było łatwiej, PI-filtr ma trzy cewki i jego symulacja oraz strojenie było łatwiejsze. Miały być tu rdzenie T150-6 ale znowu materiał 17 wygrał temperaturą rdzenia i punktem nasycenia, a ilość zwojów umożliwia swobodne nawinięcie na T130-17. Jedyny mankament to połączenie pasma z 10 MHz, tutaj tłumienie wydaje się za małe, ale większość dostępnych opracowań łączy je razem. Próby widmowe opracowywanej końcówki mocy, pokażą czy należy dorobić oddzielny filtr dla 10MHz
Nie jestem zwolennikiem pułapek LC, dzięki którym
łatwiej uzyskać tłumienie 2giej i 3ciej harmonicznej, ale trzeba sobie uświadomić,
że bez specjalnego układu podwójnego filtru z HPF i sztucznym obciążeniem odbierającym
moc prążka harmonicznego, opisywana pułapka daje bardzo wysoki SWR widziany
poprzez końcówkę mocy i moc harmonicznych zostaje odbita, zwarta i poprzez
takie niefortunne zjawisko łatwiej jest uszkodzić tranzystor mocy. W przyrodzie nic nie ginie i moc
harmonicznych (kilkudziesięciu wat) musi
znaleźć ujście najlepiej w cieple.
Jest
jeszcze kolejny kłopot przy realizacji filtrów
LPF. Sama symulacja komputerowa pozwala na narysowanie schematu bardzo
dobrego
filtru, ale nie znamy faktycznej dobroci L i C, faktycznych
patametrów płytki, przekaźników itd., które
należałoby podstawić podczas symulacji. Nawijając cewkę na
rdzeniu
toroidalnym nie ma w zasadzie możliwości jej strojenia, przy założeniu
że
rozkładamy zwoje na całym obwodzie rdzenia. Dowinięcie lub odwinięcie
jednego
zwoju zmieni indukcyjność np 1,5/1,7/2 uH i nie da rady uzyskać
dokładnie zasymulowanej
wartości. Sam rdzeń też posiada różne AL w zależności od
egzemplarza, różniące
się o kilka procent, więc jak sami widzicie schemat to jedno a
praktyczne
wykonanie i zestrojenie to drugie.
Nad wykonaniem filtrów spędziłem wiele dni i mam
nadzieję że przedstawione wiadomości pozwolą na łatwiejsze zmagania przy
wykonaniu takiego zestawu.
Pomiary tłumienia wykonałem po
dokładnej kalibracji analizatorem SIGLENT SSA3021X
Kable pomiarowe 2x100cm
RG142, złącza SMA
Zapięte zewnętrzne
tłumiki 10db/50ohm w celu zapewnienia impedancji 50 Ohm dla wejścia i
wyjścia pomiaru
Sam analizator nie zapewnia zakładanej oporności 50 oHm dla wejścia i wyjscia, w całym zakresie częstotliwości.
Przykładowy pomiar indukcyjnośći miernikiem Hanek 1833c częstotliwośc 100kHz
Montaż płytek wzmacniających. Zacząć od punktowego wlutowania jednej płytki dłuższego laminatu wzdłuż przekaźników, miedzią w stronę cewek. Następnie wlutować 4 poprzeczne i na koniec drugą długą wzdłuż przekaźników.
Opracowanie i parametry każdego pasma do pobrania poniżej:Wykaz elementów potrzebnych do złożenia zestawu filtrów LPF.
Kondensatory - cena razem 300
100n x7r 50V 34szt
C0G 3000-3150V
22pf 2szt
33pf 13szt
39pf 4szt
47pf 14szt
100pf 14szt
220pf 8szt
330pf 4szt
470pf 18szt
Rdzenie Amidon - cena razem 400
T130-17 7szt
T157-6 6szt
T157-2 3szt
Inne - cena razem 150Cewki powietrzne Drut 2-2,2mm 4szt
Drut nawojowy DNE 1,7-1,8
Dioda 1N4148 12szt
MOSFET SSM3K357R - 6szt
Przekaźniki 16A 12szt
Dławik 47-56uH 50-100mA
PCB + pocięty laminat w celu wzmocnienia i usztywnienia
płytki.
Koszt całego zestawu do samodzielnego montażu 850zł
W razie pytań pisz na sp2fp@wp.pl